Jak wygląda spotkanie z mediatorem

Jak wygląda spotkanie z mediatorem – jeśli zamierzamy skorzystać z mediacji, ale nie mamy pojęcia czego się, możemy spodziewać, na pewno chcielibyśmy dowiedzieć się, jaki jest dokładnie przebieg mediacji. A być może chcemy zostać mediatorami i zastanawiamy się, jak dokładnie wygląda mediacja albo, w jaki sposób należy się do niej przygotować. W poniższym artykule postaramy się wyjaśnić wspomniane zagadnienia.

Przepisy w polskim prawie nie regulują dokładnie takiej problematyki, zatem oprzemy się tutaj nie tylko na literaturze przedmiotu z domieszką szczątkowych prawnych regulacji, ale też na doświadczeniu.

Rozpoczęcie mediacji

Po właściwym przygotowaniu spotkania mediacyjnego pozostaje tylko spotkanie ze stronami i przeprowadzenie właściwej mediacji. Następny etap pracy mediatora to otwarcie mediacji, które złożone jest przede wszystkim z monologu osoby prowadzącej spotkanie – chociaż nie jest to zawsze trafne określenie, ponieważ wskazuje na bierną postawę obu adresatów jego wypowiedzi. Mediator powinien także na tym etapie przeprowadzać dialog ze stronami, rozwiewając przy tym ich wątpliwości i udzielając odpowiedzi na wszelkie zadawane przez nie pytania. Mediacja rozpoczynana jest zwykle wspólnym spotkaniem mediatora z obiema stronami konfliktu, chociaż może on podjąć decyzję o oddzielnym spotkaniu ze stronami. Będzie to wskazane szczególnie w wypadku, kiedy z uwagi na charakter danego sporu wystąpić mogą emocje negatywne, które byłyby utrudnieniem w prowadzeniu mediacji. W takim wypadku wspólne spotkanie będzie służyło podsumowaniu tego, o czym dany mediator rozmawiał z obiema stronami (nie może to niewątpliwie naruszać w żaden sposób zasady poufności). 

Otwarcie mediacji złożone jest z niżej wymienionych części:

• powitania uczestników, przedstawienia swojej osoby i wprowadzenia,
• wyjaśnienia pojęcia mediacji,
• wyjaśnienia roli, jaką pełni mediator, 
• poinformowania wszystkich stron o dobrowolności mediacji,
• oświadczenia mediatora o jego neutralności i bezstronności,
• poinformowania stron na temat poufności mediacji,
• wyjaśnienia trybu mediacji,
• poinformowania na temat kosztów mediacji,
• zapewnienia sprawnego trybu mediacji (dzięki udzieleniu oraz uzyskaniu informacji organizacyjnych),
• zaproponowania najważniejszych zasad związanych z zachowaniem się w czasie mediacji
• zapewnienia sprawnego przebiegu mediacji (poprzez udzielenie i uzyskanie informacji o charakterze organizacyjnym),
• zaproponowania podstawowych reguł dotyczących zachowania się podczas mediacji.

Wstępne stanowiska stron, negocjacje, propozycje ugodowe

Jeżeli strony nie będą mieć wątpliwości co omawianych w czasie otwarcia kwestii, można rozpocząć właściwą mediację.

Wstępne stanowiska stron

Dalszą część mediacji strony danego sporu zaczynają od przedstawienia swoich wstępnych prezentacji, których zadaniem jest przedstawienie ich interesów materialnych, jak i ustalenie negocjacyjnej procedury oraz przekazanie odpowiednich informacji drugiej stronie. Mediatorzy winni być zapoznani z licznymi metodami na wygłaszanie prezentacji otwierających stron, po to, żeby móc we właściwy sposób na nie zareagować.

Jak wygląda spotkanie z mediatorem

Najważniejszym zadaniem wypowiedzi wstępnych stron będzie danie im możliwości przedstawienia swojego punktu widzenia na spór, podzielenie się własnymi emocjami, jak i określenie własnych oczekiwań wobec mediacji. Jeśli strony posiadają pełnomocników, to mediator Gutowski ze Szczecina da możliwość wypowiedzi na wstępnym etapie także prawnikom. Mediator może wybrać ramy czasowe i merytoryczne wypowiedzi stron, co ma na celu lepsze zapanowanie nad sprawnym przebiegiem całej mediacji.

Po przedstawieniu wstępnych stanowisk strony przechodzą do dialogu. Mediator powinien dążyć do tego, żeby zwracały się one do siebie bezpośrednio. Ma także do dyspozycji spotkania na osobności, na przykład celem zapobiegania rosnącym napięciom między stronami sporu albo w wypadku, kiedy strona zamierza powiedzieć mediatorowi o czymś, co pragnie zachować w tajemnicy przed resztą uczestników mediacji. 

Negocjacje oraz propozycje ugodowe

Strony muszą ustalić kwestie do przedyskutowania, jak i kolejność ich omawiania. Kolejność może być również zaproponowana przez mediatora. Następnie obie strony przedstawiają swoje propozycje co do ugody, odnośnie do wszystkich kwestii. W wypadku impasu w negocjacjach nad wybranym aspektem sporu mediator ma prawo skorzystać ze spotkań na osobności, celem skonfrontowania oczekiwań stron z rzeczywistością albo też zaproponować stronom przejście do omawiania zupełnie innych spraw, w przypadku których osiągnięcie porozumienia będzie znacznie łatwiejsze. 

Mediator pomaga stronom w znalezieniu różnorodnych rozwiązań ich sporu. Niektórym osobom z zewnątrz, patrzącym obiektywnie na konflikt wydaje się nierzadko, iż mogą dostrzec odpowiednie rozwiązanie sporu znacznie szybciej, aniżeli strony. Niemniej jednak, pomimo iż mediator może zaproponować rozsądne rozwiązania, to mogą być one jednak nieodpowiednie do sytuacji albo potrzeb stron, ponieważ mediator zwykle nie wie wszystkiego o konflikcie.